Ψυχολόγος Γλυφάδα

Μαμά στο σπίτι. Baby pros & mama cons…

Είσαι “μαμά στο σπίτι” και ανησυχείς πώς αυτό θα επηρεάσει τη ζωή σου? Μήπως ανησυχείς πως αυτό θα επηρεάσει και τη ζωή του ανθρωπίσκου σου μετατρέποντάς το σε εξαρτημένο από τη μαμά του ον? Έψαξα, ρώτησα και έμαθα. Ιδού τι μας είπε η Ψυχολόγος – Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, κυρία Αγγελική Γουδέλη, προς εφησυχασμό σας -μας.

Είσαι “μαμά στο σπίτι” και ανησυχείς πώς αυτό θα επηρεάσει τη ζωή σου? Μήπως ανησυχείς πως αυτό θα επηρεάσει και τη ζωή του ανθρωπίσκου σου μετατρέποντάς το σε εξαρτημένο από τη μαμά του ον? Έψαξα, ρώτησα και έμαθα. Ιδού τι μας είπε η Ψυχολόγος – Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, κυρία Αγγελική Γουδέλη, προς εφησυχασμό σας -μας.
 
 
L.D: Αλλάζει η ψυχολογική κατάσταση της μητέρας μετά τη γέννα και κατά τη διάρκεια της παραμονής της στο σπίτι για την ανατροφή του βρέφους?
Αν ναι, μεταβάλλεται και η προσωπικότητα? Σε ποιο βαθμό? Επανέρχεται η “παλιά”  μας προσωπικότητα?
A.G: “Η περίοδος της εγκυμοσύνης προετοιμάζει εν μέρει τη νέα μητέρα για τις αλλαγές που θα ακολουθήσουν στην καθημερινότητά της. Και όπως σε κάθε περίσταση όπου απαιτείται προσαρμογή σε νέες συνθήκες η αλλαγή είναι δύσκολη. Ακόμη και όταν πρόκειται, υπό ιδανικές συνθήκες, για μια εξαιρετικά ευχάριστη και επιθυμητή αλλαγή που φέρνει ο ερχομός του νέου μωρού.
Κατά τη διάρκεια της λοχείας οι πιέσεις που δέχεται η νέα μαμά είναι πολλές. Ξεκινώντας με τον πρώτο αποχωρισμό από το μωρό της με τη γέννα, ακολουθεί η συνεχής φροντίδα του μωρού, τα επίπεδα των ορμονών, η σωματική ανάρρωση από τον τοκετό και όλες οι ανησυχίες που μπορεί να έχει μια νέα και άπειρη μητέρα.
Εκ των πραγμάτων η ψυχολογική της κατάσταση σε αυτήν τη φάση είναι ευάλωτη. Τότε είναι και πιο πιθανή η εμφάνιση της επιλόχειας κατάθλιψης, μια μορφής κλινικής κατάθλιψης που παρουσιάζεται τις εβδομάδες μετά τον τοκετό και χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα άγχους, κόπωση, διαταραχές διατροφής και ύπνου και αίσθημα ενοχής που δεν μπορεί να ευχαριστηθεί την μητρότητα.
Αυτό που φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση της επιλόχειας κατάθλιψης είναι η ψυχολογική ετοιμότητα της γυναίκας να αναλάβει τον ρόλο της μητέρας. Έτσι μια βασική προϋπόθεση για την καλύτερη δυνατή ψυχολογική ανάπτυξη του νεογέννητου αλλά και για την συναισθηματική κατάσταση της μητέρας αναδεικνύεται η συνειδητή απόφαση και επιθυμία της γυναίκας να βιώσει την μητρότητα.
Είναι πολλοί οι παράγοντες που συμβάλλουν στην ομαλή προσαρμογή της μαμάς και του μωρού της στην νέα τους κατάσταση. Βασικό είναι να μην έχει η μητέρα να ασχοληθεί με πολλές άλλες δουλειές (οικιακά, επαγγελματικά), τουλάχιστον κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων. Αυτήν την περίοδο κάθε βοήθεια από οικογενειακά ή φιλικά πρόσωπα είναι ζωτικής σημασίας. Είναι σημαντικό η νέα μαμά να βρει το ‘’ρυθμό’’ της σε σχέση με τις νέες αρμοδιότητές της και να μπορεί να απολαύσει τον χρόνο που έχει με το νεογνό της, ο οποίος είναι πολύτιμος και για τους δύο.
Εξίσου σημαντικό είναι η μητέρα να αφιερώνει και χρόνο για τον εαυτό της. Το μωρό άλλωστε θα είναι τόσο καλά (ψυχολογικά και σωματικά) όσο και η μητέρα του. Γενικότερα είναι χρήσιμο να μην αλλάξουν δραστικά οι δραστηριότητες της μητέρας. Για παράδειγμα, εάν μια γυναίκα συνήθιζε να πηγαίνει για τρέξιμο πριν γεννήσει, δεν είναι ανάγκη να μένει συνέχεια στο σπίτι μετά τη γέννα. Όταν το επιτρέψει η σωματική της κατάσταση θα μπορούσε να προσαρμόσει την πρώην δραστηριότητά της πηγαίνοντας για περπάτημα βγάζοντας παράλληλα και βόλτα το μωρό της.
Η ανάπτυξη του μωρού είναι πολύ γρήγορη και σύντομα αρχίζει να γίνεται όλο και πιο αυτόνομο. Ξεπερνάει την ανάγκη του για τον θηλασμό, ούτε χρειάζεται την αγκαλιά της μαμάς για την μετακίνησή του. Κατά κάποιον τρόπο το μωρό είναι αυτό που σταδιακά παρακινεί την μητέρα να επανέλθει στις συνήθειές της (εργασία, κοινωνική ζωή κ.λπ.). Σε αυτό το σημείο, κάτι που χρειάζεται να έχουμε στο μυαλό μας είναι ότι το μωρό είναι ο ‘καθρέφτης’ των γονιών ως προς την συμπεριφορά. Επομένως εάν η μητέρα έχει την τάση να δημιουργεί σχέσεις εξάρτησης τότε τέτοια θα είναι και η σχέση με το μωρό της. Είναι λοιπόν στο χέρι της μητέρας να διαμορφώσει αυτή τη σχέση και  να προετοιμάσει το μικρό της για τις ώρες που η ίδια θα έχει άλλες υποχρεώσεις ή ασχολίες.
L.D: Ο μεγαλύτερος φόβος των νέων μαμάδων είναι να μην φτάσουν σε σημείο εξάρτησης από το μικρό τους (με αποτέλεσμα να χάσουν την επαγγελματική τους υπόσταση αλλά και την κοινωνικότητά τους) αλλά και αντίστροφα να μην πάθει εξάρτηση το μωρό από την μαμά. Υπάρχει τρόπος “πρόληψης”?
Υπάρχει κάποιο “επιτρεπτό” όριο χρόνου που πρέπει να περνάει η μητέρα με το βρέφος για την προστασία της δικιάς της ψυχολογίας αλλά και του μωρού της?
A.G: Ένας καλός τρόπος για την περίοδο της μετάβασης είναι σταδιακά να συνηθίσει το μωρό στην απουσία της μητέρας (και το αντίστροφο). Ξεκινώντας από 1-2 ώρες μέχρι τελικά να μπορεί η μαμά να λείπει τις ώρες που χρειάζεται επιστρέφοντας στη δουλειά. Σε αυτό το διάστημα είναι απολύτως αναμενόμενο να υπάρχουν ανάμεικτα συναισθήματα. Παιδί ή δουλειά; Η κάθε γυναίκα μπορεί να βρει την δική της ισορροπία. Αρκεί να δώσει στον εαυτό της το χρόνο μέχρι να βρει τον κατάλληλο συνδυασμό των ρόλων της μητέρας και της εργαζόμενης γυναίκας. Σε όλες τις μεταβατικές περιόδους, που είναι πολλές κατά την διάρκεια της ανάπτυξης του παιδιού, αυτό που φαίνεται εξαιρετικά χρήσιμο για τις μητέρες (κι όχι μόνο) είναι ένα σταθερό δίκτυο υποστήριξης. Ειδικά όταν αυτό αποτελείται εκτός από τον σύντροφο και άλλα μέλη της οικογένειας, και από άλλες μητέρες, ίσως και λίγο πιο έμπειρες που μπορούν να αναγνωρίσουν τα ανάμεικτα συναισθήματα και να επιβεβαιώσουν ότι με τον καιρό τα πράγματα γίνονται μάλλον ευκολότερα.